ژنها
رمزهای شیمیای بنیادی هستند که طبیعت فیزیکی موجودات زنده را تعیین می کنند
. ژ نها مسوول ساخت DNA هستند و DNA کنترل کننده سلول است که نحوه گسترش
سلول را در تمام جهات تعیین می کند .
مهندسی ژنتیک یا Biotech روابطی است که منجر به ایجاد تغییر در ماده
ژنتیکی( DNA )موجودات به روشی می شود که هرگز در طبیعت رخ نمی دهد زیرا نه
انتخاب طبیعی و نه موتا سیون باعث پدید آمدن ژنهای طراحی شده انجام می دهیم
به اثرات کوتاه مدت – که ممکن است ظاهرامفید باشد -پی ببریم ولی از اثرات
طولانی مدت آنها واقعا بیاطلاعیم .
دستکاری ژنتیکی مواد غذایی شامل وارد کردن ژ نهای موجودات زنده به
دیگرموجودات می باشد که این روش برای بالابردن مقاومت گیاه در برابر علف کش
ها ، کم کردن خسارات ناشی از سرما زدگی یا زیاد کردن سرعت رشد آنها انجام
میشود . در نتیجه گونه جدیدی ساخته می شود .
به عقیده بسیاری از صاحب نظران مهندسی ژنتیک نه تنها گامی در جهت بهبود
وضعیت بشر امروزی نمی باشد بلکه در تضاد کامل با تنوع زیستی می باشد .
محصولات ژنتیکیGEFOOD
1_ اثرات غیر قابل پیش بینی
دانش
امروز برای دانستن این موضوع که ژ نها چگونه سازمان یافته اند بسیاری محدود
است . هر گونه تغییر در هر نقطه از DNA به احتمالزیاد اثرات جانبی در بر
داردکه غیر قابل پیش بینیو کنترل است . به چند مثال در این مورد توجه کنید :
* لیگنین ماده استحکام بخش و حفاظت کننده برای گیاهان چوبی است .برای صنعت
کاغذ سازی درختانی از راه مهندسی ژنتیک طراحی شده اند که تعداد لایه های
لیگنین آن کاهش یافته باشد . با این حال مطالعات نشان می داده که وقتی ژ ن
مربوط به ساخت لیگنین دستکاری شود تاثیرات منفی را باعث می گردد . ماند رشد
غیر طبیعی درخت یا عدم رشد آن .
چون وارد کردن ژ ن جدید با بالاترین دقت امکان ندارد ،انتقال ژ ن ممکن است کنترل دقیق موجود بوسیله DNA را مختل کند .
مثلا ژن جدید می تواند واکنش شیمیایی درون سلول را غوض کند یا عملکرد سلول
را از بین ببرد . این باعث نا پایداری ، بوجود آمدن سموم جدید و مواد آلرژ ن
جدید می شود و از ارزش های مواد غذایی را تعییر می دهد .
* روغن کانولایی که بوسیله مهندسی ژ نتیک ساخته شده دارای سطح بالاتری از
pro-vitamin A است . در عوض بدلیل بدلیل این دستکاری ویتامین E آن به طور
محسوسی کم شده و ترکیب اسیدهای چرب آن تغییریافته است .
* وقتی پژ وهشگران در آمریکا سطح فیتواستروژن (ماده ای شیبه به هورمون در
گیاه ) در سویای دستکاری شده را با سویای معمولی مقایسه کردند ، دریافتند
که سطح این هورمون در سویای دستکاری شده کاهش یافته است .
* ویا ایجــاد و طراحی نوعی مخمر از طریق مهـندسی ژنتیک با هدف تـسریع در
عمل تخمیر . اما این تغییر باعث ساخـته شدن متیلکلیواکزالmethyl- glyoxal
شد که دارای خواص سمی و موتاژ نتیک می باشد .
* انتقال ژ ن (رمز) رنگدانه قرمز از ذرت به گل گیاه اطلسی ، نه تنها باعث
تغییر رنگ سفید گل شده بلکه گل ها ،برگها و جوانه های بیشتری شدند . علاوه
بر این ،مقاومت آنها را نسبت به قارچ افزایش داد اما باروری آنها را کاهش
داد .
۲ _ انجام ندادن آزمایشات کافی مربوط به امنیت غذایی بر زوی محصولات ژنتیکی.
اولین بار در سال ۱۹۹۶ هنگامی که سویای عرضه شده که در مقابل علف کش ها مقاوم بود مردم به وجود غذاهای ژنتیکی پی برند .
بیش از ۴۰ در صد از محصولات سویای آمریکا صادر می شود ودر آن سال ها سویای ژنتیکی نیز همرا با سویای معمولی بصورت در هم صادر می شد .
در علم مهندسی ژنتیک درباره محصولات ژ نتیکی تئوری وجود دارد با نام شباهت
کامل که می گوید این نوع محصولات از هر نظر کاملا شبیه به نوع معمولی است
اما طبق یافته های علمی این فرضیه بسیار ناقض است و نمی تواند سلامت غذایی
این محصولات را تضمین کند . زیرا محصولات ژنتیکی داری مولکول های جدید ممکن
است باشند که کاملا غیر منتظره بوجود آمده اند و باعث سمیت یا آلرژی زایی
می گردند.
پس یک محصول ژنتیکی می تواند کاملا شبیه نوع طبیعی خود باشد ولی دارای ترکیبات مضری باشد ما انتضارش را نداشتم.
۳- محصولات ژنتیکی در مغاره ها
در
سال ۱۹۹۸ محصولات ژ نتیکی با اقبال زیادی در آمریکا مواجه شـد روغن کانولا
،ذرت ،کتان و سویای مقاوم در برابر علف کش ها و آفت کش ها و آفت کش ها. سیب
زمینی و کدوی مقاوم به ویروس ،روغن کانولا که دارای غلظت بالای اسید لوریک
می باشد گوجه فرنگی که دیر می رسد یا پوست کلفتری دارد ،واکسن (vaccine)
هاری، یک یک نوع باکتری که تثبیت نیترو ژ ن در خاک را بالا می برد . و
هورمون رشد rBGH/ BST r که ساخت شیر را در گاوهای شیرده بالا می برند ، همه
و همه بوسیله مهندسی ژنتیک ساخته شدند.
۴ -نگرانی عمومی
بجز موارد خاص ، دولت های کشورهای صنعتی مشتاقند تاغذاهای ژ نتیکی را رواج دهند.
انتخاب
مصرف کنندگان از عدم جداسازی وعلامت گذاری محصولات ژنتیکی نگرانند و چون اغلب عذاهای دستگاری شده اند غیر ممکنمی باشد.
سلامتی
مردم
آگاه شدند که پایه های علمی برای نگرانی درباره محصولات ژ نتیگی وجود دارد .
و دوست ندارند که غذای را که از سلامتی آن مطمعن نیستند جایگزین غذای قبلی
خود کنند. ولی FDA مدعی شده که تفاوتی بین غذای معمولی و ژنتیکی وجود
ندارد ولزومیبه جدا سازی و غیره نیست . ولی بسیاری از دانشمندان برجسته
مخالف این نظرند اما امروز برای سرمایه داران پولشان برتری بیشتری نسبت به
سلامتی مردم دارد . بنابراین سعی در مهار فشارهای وارده از طرف عموم می
کنند.
نظام اخلاقی و اعتقادی:
برای
عدهای از مردم مسئله سلامتی یا عدم سلامتی غذاهای ژنتیکی مطرح نیست بلکه
این کارها را غیر معمول و غیر طبیعی ودر تضاد شدید با نظاماخلاقی بین انسان
و طبیعت می دانند .
مهندسی ژنتیک در مجموع علم جدیدی است . پیش از این علم نگران و در گیر
موضوع نظام خلقت بود حالا خود طبیعت را دستکاری می کند و اساس طبیعت را در
هم می ریزد .
گیاهخواران مذهبی مانند هندوها ، بودایی ها دوست ندارند که درگیاهان و میوه
های آنها ژ ن های حشره ، حیوان وحتی انسان باشد . یهودها و مسلمانان دارای
اداب غذایی خاصی می باشند ، بطور مثال دوست ندارند مه در هویج مورد
مصرفیشان ژن های خوک باشد . بنابراین این رهبران مذهبی از طیف وسعی از
اعتقادات و مذاهب مخالف محصولات ژنتیکی هستند . با این وجود گوشت ها
،سبزیجات می توانند دارای ژنهای انسانی باشد بدون اینکه ما بدانیم یعنی به
نوع در نظر برخی آدم خوری می کنیم و نمیدانیم که اغلب مردم مخالف این جور
تغذیه اند .
سیاست :
نگرانی دیگر از این است که تحت پیمان تجارت آزاد بین المللی امور اقتصادی بر سلامت محیط زیست و اقتصاد ترجیح داده شود .
تجارت محصولات ژنتیکی تنها در دست چند شرکت چند ملیتی است مانند مون سانتو
،سین ژنتا ،آونتیس و دو پنت ،محققاً اینها تنها کسانی اند که از محصولات
ژنتیکی نفع می برند .
محیط زیست :
شواهد
زیادی است که نشان می دهد که مهندسی ژنتیک به اکوسیستم خطر تازه ای وارد
می کند .زیرا باعث تهدید تنوع زیستی ، حیات وحش و کشاورزی پایدار می شود.
منتقدان فن آوری زیستی (Biotech) معتقدند موجودات طراحی شده بوسیله مهندسی
ژنتیک که به محیط وارد می شوند ممکن است تغییرماهیت داده و به موجودی تبدیل
شوند که هیچگاه نتوان جلوی آن را گرفت .
مهمترین مشکلی که مهندسین ژنتیک و محصولاتش برای محیط زیست ایجاد می کند
این است که وقتی این محصولات یا موجودات در محیط رها می شوند دائما در
برخورد با اکوسیستم ها می باشند . اکوسیستم هایی که حاصل میایون ها سال
تکامل هستند .بطوری که دانشمندان برآورد کرده اند این موجودات یا محصولات
باعث از هم پاشیدگی ۱ درصد از اگوسیستم در سال می شوند .(!)
مشکل بالقوه دیگر ویروس ها به ماده ژنتیکی میزبان خود تجاوز می کنند و
معمولا آن را متلاشی کرده و برای ویروس های جدید آنها را دوباره به هم وصل
می کنند . وقتی این اتفاق در خارج از آزمایشگاه می افتد ویروس جدیدی که ژن
های دستکاری شده تشکیل یافته بوجود می آید ، وقتی این ویروس ها پراکنده می
شوند چون طبیعی نیستند ، در طبیعت هم دشمن ندارند خطرناک اند و ممکن است
باعث ایجاد بیماری جدید و مرگ و میر موجودات زنده گردند .
۵- برچسب گذاری labeling
برچسب گذاری و جدا سازی مواد ژنتیکی حق مردم است تا بتوانند بین محصولات معمولی و ژنتیکی حق انتخاب داشته باشند .
طبق محاسبات انجام شده اینکار می تواند سالانه ۴-۵ میلیارد به صادرات
کشاورزی آمریکا صدمه بزندو شواهد حاکی از آن است که آمریکا برای رسیدن به
سود بیشتر به کشورهایی که در تجارت با آن هستند فشار می آورد تا جدا سازی
محصولات ژنتیکی را انجام ندهند . از جمله این کشورها نیوزلند است که در
فوریه ۱۹۹۸ مورد تهدید آمریکا قرار گرفت – زیرا این کشور دارای برنامه
نظارت بر روی محصولات ژنتیکی می باشد .- با وجود اینگونه تهدیدها فشار روز
افزون مردم و نگرانی آنها از سلامت محصولات ژنتیکی بیشتر دولت ها را مجبور
به نظارت بر این محصولات و جدا سازی و رچسب زنی روی آنها کرده است .
بر اساس پیمان جداسازی محصولات ژنتیکی کشورهای عضئ این پیمان در سال ۲۰۰۱
شامل استرالیا و نیوزلند – کشورهای عضو اتحادیه اروپایی – جمهوری چک ، نروژ
، لهستان ، سوئیس، لتوانی ، روسیه ، فیلیپین کره ، ژاپن ، هنگ کنگ ،تایوان
، تایلند ،عربستان ، اسرائیل و مکزیک می باشد .
۱. Genetic Engineerin
2. Substantial Equivalence
* خصوصی سازی بهره برداری از محیط
تنوع
زیستی امروز دسخوش موج خطرناک خصوصی سازی کشته که شامل بهره برداری از
گیاهان -حیوانات و قسمت های خاصی از DNAمیشود حق بهر برداری تنها به
اختراعات انسانی مربوط می شود و به اکتشافات ، زندگی یک موجود زنده مثل
گیاه و … یا ژن های آنها اختراعات شخصی نیستند و برای همین هیچگاه نباید در
کنترل خصوصی یا حق بهر برداری باشند .
مهندسی ژنتیک بوسیله حق بهر برداری از حیات نه تنها برروی موجودات زنده ای
که خود ساخته کنترل می کند بلکه بر زنجیره غذایی و میراث ژنتیکی زمین نیز
احاطه یافته است .
این حق بهر برداری به صنعت اجازه می دهد که موجوداترا استثمار کرده ودر
مالکیت خصوصی خود قرار دهد و از این راه آنها را به فروش برساند .
* افشاگری
آزمایشات
اخیر بر روی مواد غذایی کارخانه Nestle در کشورهای تایلند ،فلیپین ، هنگ
کنگ نشان داده است که محصولات غذایی مانند غذای بچه و … اغلب به مواد غذایی
تغییر ژنتیک یافته آلوده می باشند . به تازگی در تایلند بررسی ها نشان
داده که ۱۳ درصد محصولات فروخته شده به کودکان به ذرت ژنتیکی آلوده بوده
اند.