متالورژی به عنوان علم استخراج مواد از طبیعت و فن ساخت و شکل دادن به قطعات معرفی میشود
تصور
کنید در حال رانندگی در یکی از بزرگراهها هستید که ناگهان کامیونی با
خوردروی شما برخورد میکند و خسارت سنگینی نیز بر آن وارد میسازد. چنین
برخوردی در حال حاضر علاوه بر صرف هزینهای قابل توجه و نیاز به زمانی
نسبتا طولانی برای تعمیر، در نهایت از ارزش خودرو نیز خواهد کاست. اما اگر
بدنه خودروی شما به طور کامل از جنس آلیاژ Tini ساخته شده باشد، حداقل برای
صافکاری مشکلی نخواهید داشت چون کافی است بدنه خوردو را تا حد معینی حرارت
بدهید تا بدنه تصادفی به سرعت تغییر شکل یافته و شکل اولیه خود را پیدا
کند.
البته
در حال حاضر این یک خیالپردازی علمی است. اما با پیشرفت روزافزون علم
متالوژی بزودی موانع تکنولوژیکی، در راه تولید و کاربرد این آلیاژها برطرف
شده و مقدار زیادی از این مواد در شکلهای گوناگون تولید خواهد شد.
آری
علم متالوژی به عنوان یک صنعت مادر نه تنها در حال حاضر نقش مهمی را در
پیشبرد تکنولوژی بر دوش دارد، بلکه در آینده نیز یکی از عوامل مهم پیشرفت
تمدن بشری است.
حدود
۶۰۰۰ سال پیش زمانی که بشر فلز را شناخت، متالوژی به عنوان یک هنر، پا به
عرصه وجود گذاشت. در آن زمان انسان با جداکردن ذرات طلا از شن و ماسه بستر
رودخانهها، ذوب فلزات مختلف و شکل دادن آنها، اولین گامها را به سوی عصر
فلزات برداشت و سپس با تولید مفرغ (برنز) و ساختن ابزاری مثل خنجرها،
سرنیزهها و دهنه اسب از این ماده وارد عصر مفرغ شد و بالاخره با استخراج
آهن و ورود به عصر آهن، تمدن بشری به پیشرفت قابل ملاحظهای دست یافت. آنچه
گفته شد تاریخچه متالوژی به عنوان یک هنر یا فن بود اما متالوژی به عنوان
یک علم، دانش نسبتا جوانی است که تنها صدسال از عمر آن میگذرد و با کشف
روشهای جدید استخراج و تصفیه فلزات ، شناسایی مشخصات ساختاری و فیزیکی
مواد، فنون جدید شکل دادن و تولید فلزات متولد شده است. علمی که به دو بخش
کلی متالوژی استخراجی و صنعتی تقسیم میشود که البته هر دو بخش مذکور در
دانشگاههای کشور ما نیز به عنوان دو گرایش از رشته مهندسی مواد تدریس
میگردد.
تواناییهای مورد نیاز و قابل توصیه
توانایی
علمی : دانشجویان این رشته باید در فیزیک و شیمی و ریاضی قوی باشند. نیاز
به آشنایی با زبان انگلیسی در این رشته بیش از دیگر رشتههای مهندسی اهمیت
دارد.
توانایی جسمی: قدرت بدنی و توان جسمانی بالا و آمادگی کار در شرایط سخت.
علاقمندیها : ذهنی خلاق و کنجکاو باید داشته باشد و همچنین باید به این رشته علاقمند باشد.
توانایی مالی: ارزان بودن و فراوانی مواد سرامیکی از ویژگیهای این رشته است.
متالوژی استخراجی و متالوژی صنعتی
بسیاری
از مردم تصور میکنند که یک مهندس متالوژی فقط در کنار کورهکار میکند و
به همین دلیل برای موفقیت در این رشته، اصل را بر قدرت?بدنی و توان جسمانی
بالا میگذارند اما این یک تصور اشتباه است چون با وجود آن که یک مهندس
متالوژی نباید به فکر پشتمیزنشینی بوده و باید آمادگی کار در شرایط سخت را
داشته باشد، اما بدون شک مهندس این رشته بیش از توان جسمانی خوب نیاز به
ذهنی خلاق و کنجکاو دارد و همچنین باید به این رشته علاقهمند باشد تا
بتواند به پیشبرد علم متالوژی کمک کرده و یا حداقل در بازار کار، مهندسی
موفق گردد.
همچنین
دانشجویان این رشته باید در فیزیک ، شیمی و ریاضی قوی باشند. چون برای
مثال فولاد خود به تنهایی بیش از ۲۰۰۰ نوع مختلف دارد و انتخاب نوع فولاد
نیز برای ساخت یک قطعه بسیار مهم است. یعنی مهندس متالورژی باید با خواص
فیزیکی و شیمیایی هر یک از انواع فولاد آشنایی داشته باشد تا بتواند فولاد
مناسب را برای ساخت قطعه مورد نظر خویش انتخاب کند.
مهندسی سرامیک
وقتی صحبت از مهندسی مواد میشود، دو علم شیمی و فیزیک اهمیت ویژهای پیدا میکند. چرا که بررسی خواص مواد بدون آشنایی با این دو علم امکانپذیر نمیباشد.
همچنین دانشجوی این رشته علاوه بر فیزیک و شیمی باید از دانش ریاضی اطلاعات کافی داشته و قدرت تجزیه و تحلیل خوبی داشته باشد.
آشنایی
با زبان انگلیسی در تمام رشتههای مهندسی ضروری است. اما در مهندسی سرامیک
این ضرورت بیشتر احساس میشود چرا که این رشته نسبتا جدید میباشد و در
نتیجه کتابهای علمی آن کمتر به زبان فارسی ترجمه شده است.